2015 yılı Ocak ayında yürürlüğe giren ve Rusya, Kazakistan, Belarus ve Ermenistan’ın üye olduğu Avrasya Ekonomik Birliği’nin merkezi Moskova’dadır. Avrasya Ekonomik Birliği kurulduktan sonra bu tarihe kadar Rusya’ya yapılan ihracatlarda bazı ürünler için GOST-R Uygunluk Belgesi talep ediliyordu. Ancak Avrasya Ekonomik Birliği’ne yeni ülkeler katılınca artık bu belge yürürlükten kaldırılmış ve yerine Avrasya Birliği Sertifikası adı verilen EAC Gümrük Birliği Sertifikası yürürlüğe konulmuştur.
EAC Gümrük Birliği Sertifikası’nı düzenlemek üzere ilk etapta izin verilen laboratuvar ve belgelendirme kuruluşlarının sayısı ise ülkelere göre şu şekildedir:
- Rusya Federasyonu’nda 1518 laboratuvar ve 744 belgelendirme kuruluşu
- Belarus’ta 232 laboratuvar ve 49 belgelendirme kuruluşu
- Kazakistan’da 207 laboratuvar ve 73 belgelendirme kuruluşu
- Ermenistan’da 1 laboratuvar
Daha önce uygulanmakta olan GOST-R Uygunluk Belgesi, Rusya, Beyaz Rusya ve Kazakistan tarafından uygulanıyordu. GOST Rusça’da norm anlamına geliyor. R harfi ise Rusya’yı simgeliyor. Ancak 2015 yılında Ermenistan ve Kırgızistan’ın birliğe katılması ile birlikte Avrasya Ekonomik Birliği genişlemiş ve bu ülkelere yapılacak ihracat işlemlerinde artık EAC Gümrük Birliği Sertifikası aranmaya başlanmıştır. EAC Gümrük Birliği Sertifikası kısaca, Avrasya Gümrük Birliği ülkelerine ihracat yapmak isteyen işletmelerin alması gereken belgelerin genel adı olmaktadır. Bu noktada ihraç edilmek istenen ürün çeşidine göre farklı belgelendirmeler söz konusudur.
EAC sertifikasına, bu yeni şekli ile Gümrük Birliği Sertifikası veya Gümrük Birliği Deklarasyonu da denmektedir. Bu belge Rusya’da Tüketici Haklarını Koruma Kanunu kapsamında insanların sağlığını etkileyen ürünler için talep edilmektedir ve bir çeşit kalite sertifikasıdır.
Daha önce geçerli olan GOST-R belgesi, insanların ve özellikle çocukların yediği gıdalar, giydiği elbiseler, cilde temas eden kozmetik ürünler, gıda ambalaj malzemeleri, gıda üretim ekipmanları, mobilyalar ve metallerin kimyasal bileşenleri için, hijyenik koşullara uygun olduğunu kanıtlıyordu. Bugün bu belgenin yerine geçen EAC sertifikası da aynı özelliktedir.
Bu belgeyi gerektiren başlıca alanlar şu şekilde sıralanabilir:
- İnsan vücuduna temas eden her türlü yiyecek ve içecekler
- Nefes yolu ile veya cilt üzerinden alınan parfüm, koku ve benzeri bütün kozmetik ürünler
- İnsan vücuduna temas eden giyim eşyaları, havlu, çarşaf ve bezeri diğer ev tekstil ürünleri
- Gıda üretiminde kullanılan bütün makine ve ekipmanlar
- Gıdaların paketlenmesinde kullanılan ambalaj malzemeleri
- Mobilyalarda kullanılan MDF veya sunta benzeri suni ahşap malzemeleri
- Bütün oyuncak çeşitleri ve gereçleri
- Evlerde kullanılan kimyasal maddeler
- İnsanların kullanımına yönelik boya ve diğer kimyasal ürünler
- Yarattığı gürültü ve titreşimler açısından sanayi makinaları
- Elektromanyetik alan yaratan elektrikli ve elektronik cihazlar
GOST-R Sertifikası gibi yeni uygulaması başlanan EAC Sertifikası da bu ülkelere gönderilecek ürünlerin, Federal Teknik Düzenleme ve Metroloji Kuruluşu tarafından yetki verilmiş laboratuvarlarda test ve analiz edilmesini ve Rusya Federasyonu tarafından akredite edilen belgelendirme şirketleri tarafından düzenlenmesini gerekli kılmaktadır.
EAC Sertifikasının kullanıldığı alanlar şunlardır:
- Rusya gümrüklerinde zorunludur
- Perakende mağazaları
- İnşaatlar (inşaat kontrolleri sonrasında iskan ruhsatı alamak için)
- Endüstriyel mutfak ve çamaşırhane gibi yerler (çalıştırma izni almak için)
- Üretim tesisleri (çalışma ve üretim izni almak için)
Rusya Federasyonu ile yapılan anlaşmalar paralelinde EAC Sertifikasının geçerli olduğu ülkeler şunlardır: Beyaz Rusya, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Moldova, Tacikistan, Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan.
Kısaca EAC Sertifikası, yani Rusya Federasyonu tarafından uygulanan sertifikalandırma hizmetleri, üye ülkelere gönderilecek ürünlerin devlet standartlarına uygunluğu anlamına gelmektedir. Bu belge resmi bir belgedir ve ürünlerin standartların ve teknik düzenlemelerin belirlediği kalite ve güvenliğe sahip olduğunu kanıtlamaktadır. Rusya’ya gönderilecek malların ve üretim esaslarının, Rusya güvenlik standartlarına uygunluğu onaylanmış olmaktadır.